Xác định phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, những năm qua, bên cạnh đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, Đảng bộ tỉnh Quảng Nam tích cực đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, trong đó chú trọng xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức bảo đảm chất lượng, vững vàng về chính trị, có phẩm chất đạo đức, có năng lực, trình độ và đủ tâm, đủ tầm thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Điểm nổi bật là các cấp ủy trong tỉnh tổ chức thực hiện đồng bộ Nghị quyết số 22-NQ/TW, ngày 2-2-2008, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X và Chương trình hành động số 15-CTr/TU, ngày 28-4-2008, của Tỉnh ủy Quảng Nam “Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên”, tạo chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng Đảng. Giữa năm 2013, Tỉnh ủy tổ chức tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết quan trọng này, qua đó ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TU của Tỉnh ủy “Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên” với mục tiêu: Tập trung xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng (TCCSĐ), làm cho tổ chức đảng ở cơ sở thật sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị ở cơ sở; kiện toàn, sắp xếp tổ chức của hệ thống chính trị ở cơ sở đồng bộ, thống nhất; tập trung củng cố, xây dựng chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở cơ sở vững mạnh; chăm lo xây dựng đội ngũ đảng viên, trước hết là bí thư và cấp uỷ viên thật sự tiền phong gương mẫu, có phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ luật, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Đến nay, các TCCSĐ trong toàn tỉnh cơ bản đã phát huy chức năng, vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở; toàn tỉnh hiện có 1.705 thôn, khối dân phố có chi bộ độc lập, đạt tỷ lệ 99,2% số thôn, khối dân phố toàn tỉnh. Vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, mở rộng dân chủ, tăng cường kỷ cương, kỷ luật đảng được tập trung chỉ đạo, kiểm tra, qua đó kịp thời ngăn chặn những biểu hiện tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống... Tỷ lệ TCCSĐ trong sạch, vững mạnh bình quân trong nhiệm kỳ đạt 77%, tăng 2% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX (Nghị quyết) đề ra. Số đảng viên được kết nạp hằng năm tăng cả về số lượng và chất lượng (cả nhiệm kỳ, kết nạp được 17.828 đảng viên, vượt 27,34% so với Nghị quyết. Tỷ lệ đảng viên từ đủ tư cách hoàn thành nhiệm vụ trở lên bình quân hằng năm đạt trên 85%); các chi bộ trực thuộc thực hiện bảo đảm theo các quy định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về chức năng, nhiệm vụ của các loại hình chi bộ trực thuộc đảng ủy xã, phường, thị trấn. 

Công tác cán bộ được tỉnh xác định là một đột phá trong công tác xây dựng Đảng. Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Tỉnh ủy đã cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX bằng Nghị quyết số 04-NQ/TU của Tỉnh ủy về công tác cán bộ giai đoạn 2011-2015 và định hướng đến năm 2020; ban hành và triển khai thực hiện đồng bộ các đề án, chính sách cụ thể hóa Nghị quyết số 04-NQ/TU; các khâu trong công tác cán bộ được thực hiện nền nếp. Công tác quy hoạch cán bộ ở cả 3 cấp cơ bản bảo đảm tỷ lệ, cơ cấu, chất lượng, có tính khả thi, tạo tiền đề quan trọng để chuẩn bị nhân sự của hệ thống chính trị cho nhiệm kỳ 2015-2020. Bên cạnh đó, các cấp ủy còn chỉ đạo thực hiện tốt các chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, nhất là cán bộ quy hoạch các chức danh lãnh đạo, quản lý các cấp, triển khai thực hiện kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; cử cán bộ đi đào tạo sau đại học ở trong nước và nước ngoài theo Đề án 165 và Đề án phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh; thực hiện tốt Nghị quyết số 13-NQ/TU của Tỉnh ủy về đào tạo, sử dụng cán bộ dân tộc thiểu số, Đề án 500, tuyển chọn sinh viên, đào tạo lý luận chính trị để cung cấp nguồn cán bộ cấp cơ sở và khu vực miền núi... từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ ở cả 3 cấp (cán bộ chủ chốt cấp xã có trình độ đại học ở các huyện đồng bằng chiếm 59,42%, ở các huyện miền núi chiếm 26,1%; công chức cấp xã ở các huyện đồng bằng đạt 3 chuẩn chiếm 70,56%; phó trưởng phòng và tương đương thuộc huyện có trình độ cao cấp, cử nhân chính trị chiếm 52,46%; giám đốc, phó giám đốc sở và tương đương có trình độ sau đại học chiếm 33,3%, vượt chỉ tiêu 8,3%; trưởng phòng và tương đương thuộc sở, ngành, đoàn thể của tỉnh có trình độ đại học chiếm 97,4%). Qua đó, giúp cấp ủy chủ động trong công tác bố trí, sử dụng, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, khắc phục cơ bản tình trạng hụt hẫng cán bộ và tạo ra bước đột phá quan trọng về công tác cán bộ, nhất là cán bộ xã, phường, thị trấn, cán bộ lãnh đạo, quản lý của tỉnh. Ngoài ra, tỉnh còn thực hiện tốt công tác luân chuyển cán bộ đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốt ở địa phương và cơ sở; đồng thời, thực hiện tốt chủ trương tăng thêm chức danh phó bí thư, phó chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện để luân chuyển và đào tạo cán bộ...

Thực tế của Quảng Nam những năm qua cho thấy, sự đoàn kết, thống nhất, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các TCCSĐ và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên đã góp phần quan trọng vào sự phát triển nhanh và bền vững của địa phương. Điều này thể hiện rất rõ ở việc tỉnh triển khai thực hiện có hiệu quả 3 nhiệm vụ đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, về tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư và xây dựng phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đến nay, sân bay Chu Lai, cảng Kỳ Hà được xây dựng đưa vào hoạt động, mở cửa khẩu biên giới với tỉnh Sê Kông (Lào), các tuyến đường giao thông được nâng cấp, xây dựng mới đã hình thành nên mạng lưới giao thông thông suốt từ trong nước đến nước ngoài, từ tỉnh đến các huyện, thành phố, lên miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Cùng với thực hiện các nhiệm vụ đột phá, tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quy hoạch, thu hút đầu tư, xây dựng hệ thống các khu, cụm công nghiệp, đặc biệt là hình thành Khu kinh tế mở Chu Lai, phát triển vùng phía đông và phía tây của tỉnh, tạo sự phát triển hài hòa giữa các vùng trong tỉnh. Cùng với xây dựng, phát triển hệ thống các khu, cụm công nghiệp, tỉnh đã chú trọng đầu tư thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới và phát triển hệ thống đô thị của tỉnh. Đến nay, tỉnh có 2 thành phố là thành phố tỉnh lỵ Tam Kỳ, thành phố sinh thái - văn hóa, du lịch Hội An, huyện Điện Bàn được công nhận là thị xã, cùng với việc nâng cấp hệ thống các thị trấn, thị tứ; xây dựng, mở rộng giao thông nông thôn... làm cho bộ mặt từ nông thôn, miền núi đến thành thị có nhiều thay đổi.

Những năm qua, kinh tế địa phương duy trì tốc độ tăng trưởng khá, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng bình quân 11,5%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. So với năm 2010, tỷ trọng ngành nông nghiệp trong GRDP giảm từ 22,4% xuống còn khoảng 16%; công nghiệp - xây dựng và dịch vụ tăng từ 78,6% lên khoảng 84%. Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới đạt được kết quả bước đầu với hơn 50 xã và 01 huyện cơ bản đạt chuẩn nông thôn mới. Tổng thu ngân sách trên địa bàn tăng bình quân khoảng 12,5%/năm, tăng hơn 50 lần so với năm đầu mới tái lập tỉnh, đứng vào hàng các tỉnh phát triển khá trong khu vực và cả nước. Lĩnh vực dịch vụ, nhất là du lịch có bước phát triển đột phá, đặc biệt là sau khi đô thị cổ Hội An và khu đền tháp Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới, Cù lao Chàm được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới đã thu hút khách trong và ngoài nước đến tham quan, lưu trú ngày càng nhiều, trung bình có trên 2,5 triệu lượt khách/năm.

Cùng với phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hoá, xã hội, xây dựng con người có bước phát triển mạnh mẽ và là yếu tố bảo đảm cho sự phát triển bền vững. Đến nay, toàn tỉnh có 754 trường phổ thông các cấp, cơ bản bảo đảm cơ sở vật chất cho việc học tập của học sinh; 100% các huyện thành phố hoàn thành phổ cập tiểu học và trung học cơ sở; 24% số trường đạt chuẩn quốc gia; tỷ lệ học sinh trúng tuyển vào đại học, cao đẳng ở mức khá trong khu vực các tỉnh miền Trung. Hoạt động văn học - nghệ thuật đi vào chiều sâu, văn hóa - văn nghệ quần chúng diễn ra sôi nổi, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” ngày càng phát triển mạnh mẽ, đi vào chiều sâu. Phong trào thể dục, thể thao có nhiều khởi sắc. Mạng lưới phát thanh - truyền hình, báo chí phát triển nhanh cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị và đội ngũ cán bộ, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị của địa phương và nhu cầu thông tin của nhân dân. Các chính sách an sinh xã hội, nhất là công tác “đền ơn đáp nghĩa”, chăm lo các gia đình chính sách, các đối tượng xã hội được các cấp, các ngành, xã hội quan tâm thực hiện; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện và nâng lên rõ rệt. Công tác giảm nghèo được triển khai quyết liệt và đạt được những kết quả tích cực; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân khoảng 2,5% - 3%/năm, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh hiện còn dưới 10%...

Bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh còn rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm, trong đó có bài học quan trọng nhất là: Để xây dựng và phát triển địa phương nhanh và bền vững, cần phải tăng cường công tác xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; giữ vững truyền thống đoàn kết, thống nhất cả trong tư tưởng và hành động trong toàn Đảng bộ, quyết tâm và kiên định thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đã được Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh đề ra; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình hiện nay, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt từ tỉnh đến cơ sở với phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, năng động, sáng tạo và tâm huyết với sự nghiệp phát triển của tỉnh, của đất nước và của nhân dân.

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới Đảng bộ tỉnh tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của toàn Đảng bộ, nhất là TCCSĐ và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Trước hết, Đảng bộ tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

- Tiếp tục quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW, ngày 02-02-2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X và Nghị quyết số 13-NQ/TU của Tỉnh ủy Quảng Nam “Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên”. Kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các TCCSĐ và nâng cao chất lượng đảng viên. Chăm lo bồi dưỡng kết nạp đảng viên, nhất là ở những địa bàn, đơn vị chưa có tổ chức đảng, chưa có đảng viên, khu vực kinh tế ngoài nhà nước.

- Đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của các loại hình TCCSĐ theo hướng vừa mở rộng dân chủ, vừa tăng cường kỷ cương, kỷ luật; khắc phục tính hình thức, đơn điệu trong sinh hoạt; bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu trong sinh hoạt. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên thật sự gương mẫu, gần dân, có trách nhiệm với dân, có phẩm chất, đạo đức cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật và năng lực hoàn thành nhiệm vụ.

- Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức từ tỉnh đến cơ sở đủ số lượng, bảo đảm chất lượng, có cơ cấu hợp lý, vững vàng về chính trị, có phẩm chất đạo đức, lối sống tốt, có năng lực và trình độ, thật sự có tâm và có tầm để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Làm tốt công tác đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng và luân chuyển cán bộ. Bảo đảm nguyên tắc thật sự dân chủ và công khai, minh bạch trong việc thực hiện các khâu của công tác cán bộ. Hết sức coi trọng việc xây dựng đội ngũ cán bộ xã, phường, thị trấn, nhất là cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ là người dân tộc thiểu số, cán bộ khoa học và công nghệ. Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Thực hiện đúng các nguyên tắc quản lý cán bộ theo phân cấp quản lý./.